به نام خدا
اولین حاکمان روی زمین: بخش اول
دایناسورها به انگلیسی : (Dinosaurs)
گروهی از خزندگان مهره‌دار بودند که حدود ۲۳۵ میلیون سال پیش در دورهٔ تریاس پسین به وجود اند. گفته می شود آنها در جریان رویداد انقراض تریاس، ژوراسیک به صورت جانوران برتر در خشکی درآمدند و سلطهٔ آنها بر خشکی تا پایان دورهٔ کرتاسه ادامه یافت. و در ادامه با وقوع رویداد انقراض کرتاسه، پالئوژن بیشتر آنها به غیر از دو تبار پرندگان و تمساح‌ها منقرض شدند، ضمن اینکه با بررسی بازمانده‌های کهن بال یعنی (آرکئوپتریکس)(نیاکان پرندگان) در ۱۸۶۱ نشان‌دهندهٔ رابطه‌ای بین دایناسورها و پرندگان است. باید گفت دانشمندان امروزه در اسکلت پرندگان، یک استخوان پیدا کرده‌اند که فقط در دایناسورها وجود داشته‌است. باز تحقیقاتی که در حدود سال ۱۹۷۰ انجام شده نشان می‌دهد دایناسورهای دَدپا به احتمال زیاد نیاکان پرندگان هستند ، ما در گزیده می خواهیم شما را با این گروه که به نوعی حاکمان اولیه زمین محسوب می شوند بیشتر آشنا کنیم پس همراه ما باشید .
اولین حاکمان روی زمین
تکامل جانورانی شگفت انگیز :
دایناسورها در اوایل دوره تریاس (۲۵۲ تا ۲۰۱ میلیون سال پیش) فقط یک قاره با نام پانگه‌آ وجود داشت و دربردارنده تمام خشکی‌های زمین بود. گفته می شود آب و هوای این قاره در آن زمان عموماً گرم و خشک بوده است و گیاهان هنوز تکامل نیافته بودند اما بازدانگان یا گیاهان مخروطی و سرخس‌ها در خشکی‌های زمین وجود داشته اند ، و در آن زمان خزندگان اولیه با نام رینکسور ، دوزیستان و اجداد پستانداران امروزی با نام ساینودون بر خشکی‌ها غلبه داشتند. همچنین در دریاها هم اسفنج‌ها، مرجان‌ها ، ماهی‌های اولیه‌ای مانند کولاکانت و کوسه چین دار، خرچنگ نعل اسبی، و موجودات صدف‌دار مانند آمونیت‌ها، خزندگان دریایی مانند لاک پشت‌ها و شکارچیان دریایی مانند پلیوسورها نیز می‌زیستند.
اولین حاکمان روی زمین
دایناسورهای دوره تریاس ساریشین :
می‌توان به دایناسورهای ساریشین (لگن مشابه مارمولک) با جنس‌های نایاساسوروس ، ساتورنالی ، استاریکوسوروس ، یوتارپتور و از دایناسورهای اورنیتیشین (لگن مشابه پرنده) می‌توان به جنس‌های پیسانوسورس و لسوتوسوروس اشاره کرد ، که با پایان دوره تریاس، در حدود دویست میلیون سال پیش چهارمین انقراض دسته جمعی (انقراض تریاس، ژوراسیک) رخ داد که در آن حدودهشتاد درصد از گونه‌های زمین منقرض شدند اولیکن اجداد دایناسورها از این انقراض جان سالم به در بردند. باید بدانید که چهارمین انقراض گروهی و آغاز دوره ژوراسیک (۲۰۱ تا ۱۴۵ میلیون سال پیش) به خاطر از بین رفتن بسیاری از جانوران، دایناسورها منابع بیشتری در اختیار داشتند کع از اینرو به تعداد بسیار زیاد و اندازه‌های بزرگ‌تر تکامل یافته و تبدیل به حیوانات غالب زمین شدند. گفته می شود در آغاز این دوره ابر قاره پانگه‌آ شروع به تجزیه نمود که در نتیجه گونه‌های مختلف دایناسورها را از هم جدا کرد تا آنها به طور مستقل تکامل یابند.
اولین حاکمان روی زمین
ساروپوده دایناسورهای شاخص ژوراسیک :
آنها همگی چهارپا و گیاهخوار بوده و دارای گونه‌های عظیم الجثه‌ای بودند. از ساروپودهای شاخص این دوره می‌توان به براکیوسوروس ، دیپلودوکوس ، آپاتوسوروس ، برونتوسوروس و مامنچیسوروس اشاره کرد. یعنی دایناسور دو پا و پردار آرکئوپتریکس نیز متعلق به این دوره است. همچنین ساروپودها احتمالاً به خاطر هضم غذا به چنین اندازه‌های بزرگی تکامل یافته بودند. زیرا هضم گیاهان مواد مغذی کمتری از هضم گوشت نیاز داشت به همین علت آنها منابع بیشتری در اختیار داشتند. از گونه ساروپود ژوراسیک می‌توان به ساروپوزیدون با ۳۴ متر طول و۱۸ متر قد نام برد.
اولین حاکمان روی زمین
استگوسوروس ها روی زمین :
می توان گفت دوره ژوراسیک با یک انقراض جزئی خاتمه یافت که در آن بسیاری از گونه‌های جانورانی چون استگوسوروس که دارای زوائد و برآمدگی‌های استخوانی در پشت ستون فقرات بودند و بسیاری از گونه‌های ساروپود نظیر دیپلودوکوس از بین رفتند.در دوره کرتاسه تجزیه دو قاره لورازیا و گندوانا به خوبی در جریان بود. یعنی آمریکای جنوبی، استرالیا و قطب جنوب به طور کامل جدا شدند و شبه قاره هند از آفریقا جدا شده و در حال پیوستن به آسیا بود. گیاهان گلدار و انواع علف‌ها در این دوره تکامل یافته و به سرعت در خشکی‌های زمین پخش شدند. جالب است بدانید که دایناسورهای تروپود و ساروپود هنوز هم در زمین حکمرانی می‌کردند در حالی که گونه‌های کوچک پستانداران در تلاش برای بقاء بودند. همچنین می گویند دایناسورهای پرنده‌ای نظیر پتروسورها و پترانودون‌ها آسمان را به تسخیر خود درآورده بودند . علاوه بر آنها اشکال جدیدی از دایناسورها مانند آنکیلوسوریدها و خانواده تریسراتوپس که دایناسورهای سه شاخ بودند در این دوره ظاهر شدند.
اولین حاکمان روی زمین
تکامل پرندگان از دایناسورها و چگونگی آن :
گفته می شود اولین بار توماس هاکسلی (Thomas Huxley) زیست شناس انگلیسی در سال ۱۸۶۸ اظهار داشت که پرندگان ممکن است از دایناسورها تکامل یافته باشند. وهمچنین این نظریه تا اواخر قرن بیستم که مطالعات بیشتری صورت گرفت، و در ادامه به صورت عموما پذیرفته نشده بود. ولی دانشمندان امروزه می‌دانند که برخی از اولین انواع تروپودها دارای پر بودند پس ممکن است که اجداد پرندگان باشند، زیرا پرندگان برای اولین بار در دوره ژوراسیک از دایناسورهای پردار به وجود آمدند و این شگفت انگیز است ، چرا که دایناسورها و پرندگان فقط به خاطر داشتن پر با هم مرتبط نیستند، این دو گروه اسکلت مشابهی نیز دارند و برخی از دایناسورها برای کمک به هضم غذا مانند بعضی از پرندگان امروزی سنگ می‌بلعیدند. گفته می شود دایناسورهای پرنده مانند پرندگان امروزی خون گرم نبودند، اما احتمالاً می‌توانستند دمای بدن خود را تا حدودی تنظیم کنند. همچنین شواهد فسیلی وجود دارد که نشان می‌دهد آنها همانند پرندگان امروزی می‌خوابیدند. برخی از دایناسورها در لانه تخم گذاری کرده و تا تولد جوجه‌های خود نگهداری می‌کردند. در برخی از گونه‌ها، والدین پس از تولد برای فرزندان غذا فراهم می‌کردند ، چرا که موقع تولد دندان نداشتند و نیاز به مراقبت داشتند .
اولین حاکمان روز زمین
روش جابه‌جایی دایناسورها :
با توجه به فسیل‌های یافت شده، گمان می‌رود که هیچ‌کدام از دایناسورها حفار نبودند، و فقط تعداد کمی از آنها می‌توانستند از درخت بالا بروند. همچنین از آن‌جا که روند تکاملی پستانداران در دوره نوزیستی به پیدایش جاندارانی حفار و بالارونده انجامید، نبود شواهدی بر وجود دایناسورهایی با چنین خصوصیاتی تعجب‌برانگیزمی باشد.درک درستی از چگونگی جابه‌جایی دایناسورها در واقع کلیدی برای مدل‌سازی از رفتار آنها می‌باشد. یعنی روش بیومکانیک اطلاعات مفیدی را در اختیار ما می‌گذارد. برای مثال می‌تواند بر اساس نیروی ماهیچه‌ها و نیروی وزن بر ساختار استخوان‌بندی سرعت حرکت جاندار را مشخص کند، بازسازی چگونگی رفتار دایناسورها نیز معمولاً بر اساس سنگواره‌های یافته شده، محیط زیست، شبیه‌سازی‌های بیومکانیک به‌وسیلهٔ رایانه و نیز مقایسه با گونه‌های مدرن صورت می‌گیرد . باید گفت بسیاری از نظریه‌های کنونی در رابطه با کنش‌شناسی دایناسورها براساس فرضیه‌هایی می باشد که حتی ممکن است برای مدتی طولانی موضوعی برای مباحثه و انتقاد باقی بگذارند. با این وجود، گمان می‌رود که بعضی رفتارها که در برخی تمساح‌سانان و پرندگان که بیشترین خویشاوندی را نسبت به دایناسورها دارند مشترک است، در دایناسورها نیز رواج داشته‌است.( اولین حاکمان روی زمین )
