مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

مقدمه

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار : مریم میرزاخانی ، ریاضیدان نخبه ، نخستین زن و اولین ایرانی برنده مدال فیلدز و استاد دانشگاه استنفورد بود. به دلیل خدمات مهم او ، روز تولدش را روز جهانی زنان در ریاضیات نام گذاری کرده اند. پروفسور مریم میرزاخانی چهره جوان و و ممتاز علم ریاضی در ایران و جهان است. این بانو بسیار ساده و متواضع بوده و در عین حال سخت کوش ، بسیار باهوش و آماده پذیرش هرگونه مسئولیت ، با انگیزه و خلاق بوده است که با پشت سر گذاشتن تمامی موانع نام خود را برای همیشه جاودانه ساخت. کشفیات و خدمات مهم علمی وی در علم ریاضیات ، هر چند در عمر کوتاه ۴۰ ساله اش ، باعث ثبت شدن تاریخ تولد وی به عنوان روز جهانی زنان در علم ریاضیات به ثبت رسیده است. در این مقاله با این بانوی ریاضیدان بیشتر آشنا می شوید.

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

مریم میرزاخانی کیست؟

پروفسور مریم میرزاخانی ، دانشمند ریاضیدان ایرانی و یکی از ریاضیدانان برجسته جهان است که متولد ۲/۲۲/۱۳۵۶ ( ۱۲ مه ۱۹۷۷ میلادی ) در تهران است. وی سومین فرزند خانواده ای فرهنگی بوده. پدر او ، مهندس احمد میرزاخانی ، اهل روستای فشندک در طالقان استان البرز و سرپرست مجتمع آموزشی و نیکوکاری رعد بود. مریم در دوران کودکی و نوجوانی مریم با رویای نویسندگی و خواندن رمان و داستان ها سپری شد. به گفته خود او رویای دوران بچگی اش نویسنده شدن بود و بهترین و هیجان انگیز ترین لحظاتش زمانی بود که رمان و یا کتاب می خواند.

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

دوران تحصیل مریم میرزاخانی

مریم میرزاخانی پس از گذارندن تحصیلات دوران ابتدایی اش در آزمون ورودی سازمان ملی پرورش استعداد های درخشان ( آزمون ورودی مدارس سمپاد ) شرکت کرد و به همراه دوس صمیمی اش رویا بهشتی زواره وارد دبیرستان فرزانگان تهران شدند. مریم و رویا اولین دخترانی بودند که توانستند وارد تیم المپیاد ریاضی ایران شده و موفق به کسب مدال های طلا و نقره شوند. مریم در سال های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ ( سال های سوم و چهارم دبیرستان ) توانست مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری را از آن خود کند ؛ او اولین دانش آموز ایرانی تبار بود که توانست نمره کامل المپیاد جهانی ریاضی را در کانادا به دست آورد.

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

او توانست در دو سال پیاپی یعنی در سال های ۱۹۹۴ در هنگ کنگ و ۱۹۹۵ در کانادا برنده مدال طلای المپیاد ریاضی شود و رکورد کسب مدال طلا در دو سال متوالی را در بین محصلان ایرانی از آن خود کند.

مریم به همراه دوست و یار همیشگی اش رویا در سال ۱۳۷۴ وارد دانشگاه صنعتی شریف شدند. مریم دوره کارشناسی خود را در این دانشگاه به اتمام رساند. او در این مدت به عنوان همکار در پژوهشگاه دانش های بنیادی مشغول به کار بود.

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

در اسفند سال ۱۳۷۶ که بیست و دومین دوره مسابقات ریاضی دانشجویی در اهواز برگذار شد و تیم متشکل از مریم میرزاخانی ایمان افتخاری و حسین نمازی در مسابقه موفق به کسب رتبه اول کشور شدند. زمانی که اتوبوس حامل دانشجویان در مسیر بازگشت از اهواز بود، در دره ای بین راه سقوط کرد و ۶ دانشجوی دانشکاه صنعتی شریف که از برگزیدگان المپیاد های بین المللی و ملی بودند ، جان خود را از دست دادند و مریم از بازماندگان این حادثه دلخراش بود.

پس از این حادثه ، مریم میرزاخانی برای ادامه تحصیل بورسیه دانشگاه هاروارد را دریافت کرد و به آمریکا مهاجرت کرد. میرزاخانی در کلاس های کورتیس مک کولن که از ریاضی دانان برجسته و یکی از برندگان جایزه مدال فیلدز بود شرکت کرد و با سرپرستی و راهنمایی های وی، موفق شد مدرک دکتری خود را از دانشگاه هاروارد کسب کند.

مریم میرزاخانی پس از اخذ مدرک دکتری در دانشگاه پرینستون با سمت استادیار مشغول به کار شد و در سال ۲۰۰۵ نام وی به عنوان یکی از ۱۰ ذهن جوان در جهان در نشریه پاپیولار ساینس آمریکا ( Popular Science ) انتخاب شد.

مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

ازدواج مریم میرزاخانی

مریم در سال ۲۰۰۵ ( ۱۳۸۴ ) با دکتر یان واندراک ( Jan Vondrak ) که اهل جمهوری چک بود ازدواج کرد و حاصل این ازواج دختری به نام آناهیتا بود. دکتر یان واندراک دانشیار ریاضی در دانشگاه استنفورد و پژوهشگر سابق علوم رایانه نظری مرکز تحقیقات آی بی ام بود.

مریم در اول سپتامبر سال ۲۰۰۸ ( ۱۱/۶/۱۳۸۷ ) در سن ۳۱ سالگی به دانشگاه استنفورد که دومین دانشگاه  معتبر جهان است رفت و به عنوان پروفسور یا استاد تمام مشغول به تدریس شد.

در سال ۲۰۰۹ ، مریم میرزاخانی جایزه بلومنتال را از سوی انجمن ریاضیات آمریکا به دلیل دستاورد هایش در ریاضیات را دریافت کرد.

پاسخ به معماهای بی جواب

در سال ۲۰۱۰ مریم نبوغ خود را به رخ جهان کشید و پرسشی باز و بی پاسخ در ریاضی را به جواب رساند. حدس شار زلزله ویلیام ترنستن روی فضاهای تایشمولر ، مدت ها به مسوله بدون پاسخ تبدیل شده بود که با توانایی و نبوغ مریم میرزاخانی پرونده اش بسته شد.

مریم میرزاخانی به همراه امیر محمدی و الکس اسکین در سال ۲۰۱۴ ثابت کردند که ژئودزیک های مختلط و بستار های آن ها بر خلاف انتظار نا منظم و یا فراکتالی نبوده و بسیار منظم هستند. در همین سال مریم به همراه نه محقق برجسته دیگر ، مورد تقدیر نشریه پاپیولار ساینس در آمریکا، در چهارمین نشست ۱۰ استعداد درخشان این نشریه قرار گرفتند.

کسب مدال فیلدز

افتخارات مریم به همینجا ختم نشد و او توانست به بالاترین نشان علمی رشته ریاضیات را به دلیل کار بر دینامیک و هندسه سطوح ریمانی را به دست آورد. این نشان ارزشمند که با عنوان مدال فیلدز نیز یاد می شود هر ۴ سال یک بار و از سوی اتحادیه ریاضیات ( IMU ) به دانشمندان جوان برگزیده زیر ۴۰ سال اهدا می شود.

 مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی تبار

علت مرگ مریم میرزاخانی

در ابتدای تیرماه سال ۱۳۹۶ مریم به دلیل پیشرفته شدن بیماری سرطان پستان در بیمارستان بستری شد . خانواده مریم برای دیدار و مراقبت از دخترشان به آمریکا رفتند اما فرصت زندگی مریم زود به اتمام رسید. او در تاریخ ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۹۶ در سن ۴۰ سالگی در بیمارستان کالیفرنیا در گذشت.

سایر افتخارات مریم میرزاخانی

در سال ۱۹۹۴ : مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی هنگ‌کنگ با امتیاز ۴۱ از ۴۲

در سال ۱۹۹۵ : مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی کانادا با نمره کامل

از سال ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۹ : همکار پژوهشگاه دانش‌های بنیادی تهران

در سال ۲۰۰۳ : برنده جایزه افتخاری دانشگاه هاروارد

در سال ۲۰۰۳ : برنده جایزه برترین فارغ‌التحصیلان دانشگاه هاروارد

در سال ۲۰۰۴ : برنده جایزه پژوهشگر برتر بنیاد ریاضیات کلی

در سال ۲۰۰۹ : برنده جایزه ای‌ام‌اس بلومنتال

در سال ۲۰۱۰ : دعوت به کنگره بین‌المللی ریاضیات برای سخنرانی در مورد توپولوژی و سیستم‌های پویا و معادله دیفرانسیل معمولی

در سال ۲۰۱۳ : برنده جایزه ستر از طرف انجمن ریاضی آمریکا

در سال ۲۰۰۴ : انتخاب به‌عنوان یکی از ۱۰ فرد مهم از سوی مجله نیچر

در سال ۲۰۱۴ : برنده جایزه بنیاد ریاضیات کلی

در سال ۲۰۱۴ : سخنران مدعو کنگره بین‌المللی ریاضی

در سال ۲۰۱۴ : برنده مدال فیلدز  در سئول کره جنوبی

در سال ۲۰۱۵ : عضویت در فرهنگستان علوم فرانسه

در سال ۲۰۱۵ : عضویت در مجمع فیلسوفان آمریکا

در سال ۲۰۱۶ : عضویت در آکادمی ملی علوم آمریکا

در سال ۲۰۱۷ : عضویت در فرهنگستان هنر و علوم

مریم میرزاخانی بانوی پر افتخار ایرانی تبار ، اولین ریاضیدان زن جهان و اولین ریاضیدان ایرانی بود که جایزه مدال فیلدز را درسافت کرد ، دانشمندی که عمر کوتاهش در سن ۴۰ سالگی و به دلیل بیماری سرطان  خاتمه یافت.

صفحه نخست