منشور کوروش کبیر

به نام خدا

منشور کوروش کبیر:

می توان گفت اولین بیانیه استوانه ای شکل از کوروش بزرگ یا منشور حقوق بشر لوحی از گل پخته است . در سال ۵۳۸پیش از میلاد و به فرمان کوروش هخامنشی پادشاه و بنیانگزار شاهنشاهی ( هخامنشی ) نگاشته شده که نیمه نخست این لوح از زبان رویدادنگاران بابلی ، و نیمه پایانی آن سخنان و دستورهای کوروش به زبان و همچنین خط میخی اکدی ( بابلی نو ) نوشته شده است . درباره این استوانه گفته می شود در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/۱۸۷۹ میلادی در نیایشگاه اسگیله ( منظور معبد مردوک خدای بزرگ بابلی ) در شهر بابل باستانی پیدا شده است و در موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می شود .
( این منشور یکی از بزرگ ترین نشانه های فرهنگ و تمدن ایرانی است و قابل احترام )

پیدا شدن استوانه گلی با ارزش :

درباره پیدا شدن منشور کوروش گفته می شود در سال ۱۲۵۸ خورشیدی /۱۸۷۹ میلادی توسط کاوش های باستان شناسی گروه بریتانیایی در محوطه باستانی بابل و در بین النهرین ( میان رودان ) هرمزد رسام ،باستان شناسی بریتانیایی استوانه گلی ای را یافت که شامل نوشته هایی با خط میخی بود . جنس این استوانه از گل رس است، ۲۲٫۵ سانتی متر طول و ۱۱ سانتی متر عرض دارد و دور تا دور آن ۴۵ سطر (به جز بخش های تخریب شده) به خط و زبان اکدی (بابلی نو) نوشته شده است. بررسی های بعدی نشان داد که نوشته های این استوانه در سال ۵۳۸ پیش از میلاد بوده است که گویا به فرمان کوروش بزرگ پس از شکست دادن نبونید و تصرف کشور بابل، نوشته شده است. ( نکته قابل توجه اینکه لوح سفالین استوانه ای در بخش ایران باستان در موزه بریتانیا نگهداری می شود و از سوی دیگر در سال ۱۳۷۵ آشکار شد بخشی از یک لوحه استوانه ای که آن را به نبونید پادشاه بابل می دانستند ، در اصل پاره ای از استوانه کوروش بزرگ می باشد و از سطرهای ۳۶ تا ۴۳ است . پس از این آگاهی، این پاره از لوح استوانه ای که در دانشگاه ییل (Yale) )در آمریکا نگهداری می شد، به موزه بریتانیا در لندن انتقال داده شد و به استوانه اصلی پیوست گردید.

اولین بیانیه ی حقوق بشر :

کوروش بزرگ، بنیان گذار پادشاهی ایران و آغازگر سلسله هخامنشیان بود که پس از تسخیر بابل ، ( در بابل ) برتخت پادشاهی نشست
( او ادیان بومی را آزاد کرد ) گفته می شود برای جلب محبت مردم میانرودان (بین النهرین)، مردوک که بزرگترین خدای بابل بود را به رسمیت شناخته و او را نیایش کرد و سپاس گفت. می گویند او هیچ گروه انسانی را به بردگی نگرفت و سپاهیانش را از تجاوز به مال و جان رعیت بازداشت.همچنین تمامی کسانی را که به اسارت به بابل آورده شده بودند را نیزگرد هم آورد و منزلگاه آنها را به ایشان بازگردانید ،گفته می شود کوروش همچنین قوم یهود را هم از اسارت و بیگاری در بابل آزاد کرد. و در انتها کوروش خواست ، شرح وقایع و دستورهای او روی یک لوح استوانه ای سفالین نگاشته شود . اینچنین شد و در معبد مردوک قرار گرفت. می توان گفت از طرف بسیاری این سند به عنوان نخستین منشور حقوق بشر شناخته می شود و در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد و بدلی از این منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک نیز نگهداری می شود. همینطور بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، در جریان سفر به تهران، در این باب رسما از استوانه کورش به عنوان نخستین بیانیه حقوق بشر یاد کرده و آن را مایه افتخار ایرانیان دانست.

کمی با متن منشور آشنا شوید :

می توان اشاره کرد به متن استخراج شده و استوانه کوروش کبیر ، در اول کوروش با دیدگاه مردوک آغاز کرده ( سطر ۱-۱۰ ) که با خشمی خدایی وضعیت بابل را در دوره فرمانروایی پادشاه بابلی را نظاره می کرد . ( گرچه متن آسیب دیده و جزئیات آن از بین رفته ولیکن با زبانی جانبدارانه و متقاعدکننده به ساخت و وقف پرستشگاهی موهن به مقدسات، به برانداختن حمایت‌های مناسب از پرستشگاه و آیین مردوک که توهینی به حرمت خدای بزرگ بود اشاره دارد و به تحمیل مالیات‌های ویرانگر بر مردم و به ناراحتی و ترک پرستشگاه دیگر خدایانی که مجسمه‌های آن‌ها به بابل آورده شده بودند و در آن‌جا نگاه داشته می‌شدند، اشاره ها می‌کند.

همچنین گفته می شود در سطر های ۱۲-۱۳ خواسته می شود فرمانروای برتر باشد و ماد و سرزمین کوهستانی مجاور بابل را مطیع خود سازد . ( از اصطلاحات ادبی کهن برای سرزمین ها استفاده شده است نه از نام های سیاسی تازه ) مردوک که از کارهای نیک کوروش خشنود شده‌است، به او فرمان می‌دهد که به بابل آید (سطرهای ۱۴–۱۵). که در اینجا زاویه دید محدود می‌شود و از نگاه کردن آسمانی به همراهی در زمین تغییر می‌کند (سطرهای ۱۵–۱۷). مردوک کوروش را همراهی می‌کند و همچون یک دوست خوب و همراه در کنارش گام برمی‌دارد، و همچنین سپاه بزرگِ مجهز به جنگ‌افزار او در کنارش پیش می‌رفتند. مردوک کوروش را بدون جنگ و نبرد به بخشی در مرکز بابل بُرد تا … ما در گزیده به شما پیشنهاد می دهیم این متن کهن و باارزش را بخونید و هیجان آن را تجربه کنید . ( منابع ویکی پدیا ، نم ناک )

صفحه نخست

تولید محتوا تیم چینود